Trong cuốn tự truyện “The Long Loneliness” (Nỗi Cô Đơn Dài Lâu), Dorothy Day kể lại một lần bà đã cầu nguyện trong thời điểm rất thấp thỏm của đời mình. Dorothy Day, như ta biết, lớn lên mà không có đức tin. Bà là một trí thức, thường xuyên hoạt động trong những vòng tròn Marxist và chống tôn giáo. Khi bước vào tuổi đôi mươi, bà tin chắc rằng nếu ai đủ can đảm nhìn thẳng vào thực tại của cuộc đời, người ấy sẽ không thể tin vào Thiên Chúa.

Người đàn ông mà bà yêu lúc đó cũng chia sẻ cùng quan điểm ấy. Họ sống chung mà không kết hôn, và bà sinh một đứa con gái với ông. Nhưng sự ra đời của đứa bé đã thay đổi Dorothy một cách không ngờ tới. Khi ôm đứa con sơ sinh trong tay, một niềm kinh ngạc và biết ơn sâu sắc trào dâng trong bà đến mức bà bật thốt lên lời cầu nguyện đầu tiên trong đời: “Với niềm vui quá lớn này, con phải cảm ơn một ai đó!” Và đức tin của bà được sinh ra từ giây phút đó – từ nguồn suối tinh tuyền nhất: lòng biết ơn.
Sau đó, Dorothy Day bắt đầu học giáo lý, lãnh nhận bí tích Rửa Tội và trở thành một người Công giáo. Tuy nhiên, cha của đứa bé phản đối dữ dội sự thay đổi ấy. Ông nói rằng nếu bà dám rửa tội cho con, ông sẽ bỏ đi. Bà đã cho con mình chịu phép rửa – và ông thật sự rời bỏ bà.

Không chỉ thế, nhiều bạn bè của Dorothy cũng xa lánh bà, vì cho rằng bà đã phản bội lý tưởng. Dù được nâng đỡ bởi đức tin mới, bà lại thấy mình hoàn toàn cô độc: không chồng, mất bạn, thiếu tiền, và không biết phải làm gì với cuộc đời mình. Bà chật vật một thời gian dài, ngày càng cảm thấy cô đơn, mệt mỏi, và mất phương hướng.

Rồi một ngày, bà quyết định phải làm gì đó. Bà gửi cô con gái nhỏ cho bạn trông, rồi lên tàu đến Washington D.C., nơi bà dành nhiều giờ cầu nguyện tại Đền Thánh Đức Mẹ Vô Nhiễm Nguyên Tội. Hôm ấy, lời cầu nguyện của bà là tiếng kêu tuyệt vọng. Bà nói với Chúa, gần như than trách: “Con đã bỏ lại rất nhiều vì Ngài, mà Ngài chẳng làm gì cho con cả! Con lạc lối, cô đơn, không biết phải làm gì, sức lực và kiên nhẫn đều cạn kiệt. Con cần giúp – ngay bây giờ, chứ không phải trong tương lai xa! Xin giúp con! Xin giúp con ngay! Con không thể tiếp tục như thế này nữa!”

Khi trở lại New York, có một người đàn ông đang đợi gặp bà. Ông nói rằng đã nghe nói về bà, có một ý tưởng và cần sự giúp đỡ của bà. Ông bắt đầu trình bày với bà ý tưởng về “The Catholic Worker” (Phong trào Công nhân Công Giáo). Người đàn ông ấy tên là Peter Maurin- và phần còn lại đã trở thành lịch sử.

Từ giây phút ấy, Dorothy Day có một hướng đi cho phần còn lại của cuộc đời. Không phải ai cũng được Chúa đáp lại nhanh và rõ ràng như Dorothy Day, nhưng nhiều người hơn ta tưởng cũng có những kinh nghiệm tương tự.

Chẳng hạn, Martin Luther King Jr. từng kể về một lần cầu nguyện trong tuyệt vọng: “Một đêm cuối tháng Giêng, tôi đi ngủ muộn sau một ngày kiệt sức. Coretta (vợ tôi) đã ngủ, và khi tôi vừa chợp mắt thì điện thoại reo. Một giọng tức giận vang lên: “Này, thằng da đen, chúng tao đã chịu đựng mày đủ rồi. Trước tuần tới, mày sẽ hối hận vì đã đặt chân đến Montgomery.” Tôi gác máy, nhưng không thể ngủ được. Mọi nỗi sợ hãi như đổ ập xuống cùng lúc. Tôi đã đến điểm giới hạn.” “Tôi đứng dậy, đi qua đi lại trong nhà, rồi vào bếp, pha một ấm cà phê. Tôi thấy mình muốn bỏ cuộc. Tách cà phê nguội lạnh trước mặt, tôi cố nghĩ cách rút lui mà không mang tiếng hèn nhát. Trong trạng thái kiệt quệ đó, khi can đảm đã gần như cạn kiệt, tôi quyết định mang vấn đề đến với Chúa. Với đầu cúi trong tay, tôi cầu nguyện lớn tiếng ngay trên bàn bếp. Lời cầu ấy tôi vẫn còn nhớ rõ cho đến bây giờ: ‘Lạy Chúa, con đang đứng lên vì điều con tin là đúng, nhưng giờ đây con sợ hãi. Dân chúng đang trông cậy vào con; nếu con yếu đuối, họ cũng sẽ gục ngã. Con đã đến giới hạn của sức mình. Con chẳng còn gì nữa. Con không thể tiếp tục một mình được.’ Và ngay lúc đó, con cảm nhận sự hiện diện của Thiên Chúa theo một cách mà con chưa từng cảm nhận trước đây.” (Martin Luther King Jr., “Stride Toward Freedom”)

Tác giả Christina Crawford, người viết hồi ký “Mommy Dearest” – kể về tuổi thơ lớn lên ở Hollywood với người mẹ là minh tinh nổi tiếng – từng chia sẻ rằng có lúc trong đời bà cảm thấy hoàn toàn lạc lõng và tuyệt vọng. Nhưng rồi bà nói thêm một câu sâu sắc: “Lạc lối – cũng là một nơi chốn.” Và bà nói đúng. “Lạc lối” chính là một nơi đặc biệt để cầu nguyện. Khi ta đau khắp nơi, mất hết hy vọng, bất lực và kiệt sức, và chỉ còn có thể quỳ gối vì không đủ sức đứng, thì đó chính là tư thế hoàn hảo nhất để cầu nguyện.
“Lạc lối – cũng là một nơi dành cho cầu nguyện.” Vì chính trong những lúc yếu đuối và tan vỡ nhất, chúng ta mới thật sự cúi đầu trước Thiên Chúa – và đó chính là nơi Ngài nghe chúng ta rõ nhất.